Monthly Archives: พฤษภาคม 2020

โปรไบโอติก เราคงจะคุ้นๆ กันดี ในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในร้านสะดวกซื้อ เราจะเห็นโปรไบติกทั่วไป ได้ที่โยเกิร์ตหลากหลายยี่ห้อตามท้องตลาดทั่วไป ว่าแต่ทำไมเราต้องกิน โปรไบโอติกมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไรบ้าง...  ป้องกันโรคทางเดินอาหารในทารก ทารกที่เพิ่งคลอดจะมีภูมิต้านทานโรคน้อยโดยเฉพาะบริเวณลำไส้และกระเพาะอาหารทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหารที่รุนแรงได้ ดังนั้นการให้ทารกดื่มนมแม่จะช่วยเสริมภูมิต้านทานให้กับทารกได้ เพราะว่าในน้ำนมแม่มีจุลินทรีย์บิฟิโดแบคทีเรียม ( Bifidobacterium ) ที่มีประโยชน์ต่อทารก โดยบิฟิโดแบคทีเรียม ( Bifidobacterium ) จะเข้าไปยึดเกาะกับผนังของลำไส้เล็กและเจริญเติบโตสมบูรณ์ ส่งผลให้ลำไส้เล็กมีความแข็งแรงต้านทานต่อโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหารได้ดี และยังเข้าไปกระตุ้นการสร้างเมือกที่ใช้ในการจับเชื้อไวรัสโรต้าให้มีความหนาขึ้น ทำให้มีโอกาสจับเชื้อโรคได้มากขึ้น จึงช่วยลดความเสี่ยงในโรคท้องเสียชนิดรุนแรงที่เกิดจากเชื้อไวรัสโรต้าได้เป็นอย่างดี รวมถึงการท้องเสียที่เกิดจากเชื้อเอนเทอโรไวรัส (Enterovirus) ที่พบได้ในเด็กด้วย  ป้องกันโรคลำไส้อักเสบโดยโปรไบโอติกจะเข้าไปยึดเกาะกับเนื้อเยื่อบนผนังลำไส้เอาไว้ ทำให้ไม่มีช่องว่างหรือพื้นที่ว่างให้เชื้อโรคร้ายเข้ามาทำร้ายผนังลำไส้ได้ ผนังลำไส้จึงไม่เกิดการอักเสบ แต่ถ้าร่างกายมีปริมาณโปรไบโอติกน้อยไม่สามารถยึดเกาะกับเนื้อเยื่อของผนังลำไส้ได้ทั้งหมด เมื่อร่างกายรับเชื้อที่ก่อโรคเข้ามา เชื้อก่อโรคก็จะเข้าไปจับกับผนังลำไส้บริเวณที่ว่างอยู่ ทำให้เนื้อเยื่อในบริเวณนั้นเกิดการระคายเคืองหรืออักเสบขึ้นซึ่งเป็นสาเหตุของโรคลำไส้อักเสบ  ยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ก่อโรค ทั้งที่อยู่ในร่างกายและที่ร่างกายรับเข้ามาจากภายนอก โดยการที่โปรไบโอติกจะเข้าไปแย่งอาหารของจุลินทรีย์ก่อโรคไปจนหมด ทำให้จุลินทรีย์ก่อโรคขาดอาหารส่งผลให้จุลินทรีย์ก่อโรคหยุดการเจริญเติบโตและตายไปในที่สุด นอกจากแย่งอาหารของจุลินทรีย์ก่อโรคแล้วโปรไบโอติกยังผลิตกรดอะซิติกและแลคติกขึ้นมา เพื่อควบคุมระดับความเป็นกรด – ด่างภายในลำไส้เพื่อไม่จุลินทรีย์ก่อโรคเจริญเติบโต จึงทำให้จุลินทรีย์ก่อโรคมีปริมาณลดลง ไม่สามารถส่งผลหรือก่อโรคภายในร่างกายได้  ทำลายจุลินทรีย์ก่อโรคโปรไบโอติกจะปล่อยสารแบคเทอริโอซิน ( Bacteriocin ) ที่มีคุณสมบัติทำลายเชื้อแบคทีเรียหรือจุลินทรีย์ก่อโรค โดยสารแบคเทอริโอซิน ( Bacteriocin ) จะเข้าไปทำลายเยื่อหุ้มเซลล์ของจุลินทรีย์ก่อโรคทำให้เซลล์เกิดการสูญเสียสารอาหารและน้ำ ส่งผลให้จุลินทรีย์ก่อโรคเสื่อมสภาพและตายในที่สุด จุลินทรีย์ก่อโรคจึงไม่สามารถทำให้เกิดโรคในร่างกายได้ จึงป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ป้องกันการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ  ช่วยดูดซึมสารอาหารโปรไบโอติกจะผลิตเอนไซม์ที่ช่วยในการย่อยอาหาร เช่น เอนไซม์ไลเปส ( Lipase ) ที่ย่อยไขมันให้เป็นกรดไขมันและกลีเซอรอล เอนไซม์โปติเอส ( Proteases ) ช่วยในการย่อยโปรตีนให้มีขนาดเล็กลง เป็นต้น เมื่อไขมันและโปรตีนมีขนาดที่เล็กลงจึงทำให้ร่างกายสามารถดูดซึมได้มากขึ้น  เสริมสร้างภูมิต้านทานโปรไบโอติกที่ยึดเกาะอยู่กับเนื้อเยื่อของผนังลำไส้จะเข้าไปกระตุ้นต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ในชั้นใต้ผิวของผนังลำไส้ ( Gut-Associated Lymphocyte Tissue, GALT ) ทำให้ต่อมน้ำเหลืองมีการสร้างสารป้องกันหรือสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายให้อยู่ในระดับที่มีความสมดุล ส่งผลให้เมื่อมีเชื้อโรคเข้ามาระบบภูมิคุ้มกันจะเข้าไปกระตุ้นให้เม็ดเลือดขาวทำการจับตัวกับเชื้อโรคได้ดีขึ้น ทำให้เชื้อโรคโดนทำลายอย่างมีประสิทธิภาพ  ลดระดับคอเลสเตอรอลโปรไบโอติกชนิด Lactobacillus Acidophilus ที่อยู่ในกลุ่มของบิฟิโดแบคทีเรียม ( Bifidobacterium ) จะเข้าไปช่วยย่อยคอเลสเตอรอลและยับยั้งการดูดซึมคอเลสเตอรอลที่อยู่ในลำไส้ [...]

มีจุลินทรีย์ที่มีชีวิตอยู่หลายชนิด ที่อยู่ในร่างกายของคนเรา มีทั้งชนิดที่ดี และชนิดที่ไม่ดี แล้วจะมีจุลินทรีย์ประเภทไหนกันบ้างที่อาศัยอยู่ในร่างกายของเราและที่สำคัญเป็นจุลินทรีย์ชั้นดี   โปรไบโอติกไบโอติก ( Probiotics ) คือ จุลินทรีย์มีชีวิตและเป็นจุลินทรีย์ชนิดดีที่มีอยู่ในอาหาร เมื่อเราบริโภคเข้าสู่ร่างกายในปริมาณที่เหมาะสมและเพียงพอต่อความต้องการแล้วจะส่งผลดีให้สุขภาพ คำว่า “ โปรไบโอติก ” เป็นคำที่มา  จากภาษากรีก มีความหมายว่า “ เพื่อชีวิต ” โปรไบโอติกพบได้ในอาหารหมักดอง เช่น นมเปรี้ยว โยเกิร์ต แหนม กิมจิ แตงกวาดอง นอกจากในอาหารหมักดองที่กล่าวมา แล้วเรายังสามารถพบโปรไบโอติกใน ชีส Dark Chocolate ซุปมิโซะ อีกด้วยโปรไบโอติก ( Probiotics ) มีอยู่ด้วยกันหลายชนิด ชนิดที่พบว่าเป็นประโยชน์ต่อร่างกายและมีการนำมาบริโภคกันอย่างแพร่หลาย คือ แลคโตบาซิลลัส ( Lactobacillus ) บิฟิโดแบคทีเรียม ( Bifidobacterium ) เพราะว่าจุลินทรีย์ทั้งสองชนิดนี้เราสามารถพบได้ในร่างกายอยู่แล้ว โดยแลคโตบาซิลลัส ( Lactobacillus ) พบได้ในลำไส้เล็กและบิฟิโดแบคทีเรียม ( Bifidobacterium ) พบได้ที่บริเวณลำไส้ใหญ่  จุลินทรีย์โปรไบโอติกที่อาศัยอยู่ในร่างกายเรามีกี่ชนิด?  โดยปกติแล้วร่างกายคนเรานั้นมีจุลินทรีย์อยู่ในร่างกายและผิวหนังหลายล้านชนิดอยู่แล้ว โดยเฉพาะที่ระบบทางเดินอาหาร อย่างลำไส้เล็กและลำไส้ใหญ่ เราจะพบจุลินทรีย์จำนวนมากที่สุด ซึ่งจุลินทรีย์ที่อาศัยอยู่ในร่างกายของเรานั้น สามารถแบ่งออกเป็น 4 ชนิด คือ  จุลินทรีย์ก่อโรค จุลินทรีย์ชนิดนี้ส่วนใหญ่จะเป็นจุลินทรีย์ที่ร่างกายรับเข้ามาจากภายนอก [...]

ระบบภูมิคุ้มกัน ทำงานอย่างไรต่อเชื้อไวรัส ?  หากร่างกายขาดระบบภูมิคุ้มกัน ก็เหมือนร่างกายไม่มีเกราะป้องกัน ทำให้ร่างกายได้รับเชื้อโรค แบคทีเรีย และเชื้อไวรัส ได้ง่าย เพราะระบบภูมิคุ้มกันเปรียบเสมือนเนื้อเยื่อและเซลล์ที่คอยสอดส่อง คอยดูเชื้อโรค ที่จะเข้ามาในร่างกายของคนเรา หากร่างกายพบสิ่งแปลกปลอม หรือเชื้อไวรัสก่อโรคเข้าสู่ร่างกาย ระบบภูมิคุ้มกันก็จะทำงาน โดยการจู่โจมสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกาย เพื่อทำลายเชื้อโรคนั้นให้ตาย ระบบภูมิคุ้มกัน เป็นระบบที่มีความสำคัญในการดำเนินชีวิตของมนุษย์ ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันมีหลายแบบ ดังนี้  ระบบภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด (Innate immunity) มนุษย์ทุกคนล้วนมีภูมิคุ้มกันที่ได้มาตั้งแต่เกิด ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันประเภทนี้ก็จะช่วยป้องกันเชื้อโรคได้ในระดับหนึ่ง เช่น ผิวหนัง เมือกจากในลำคอ หรือลำไส้ ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันประเภทนี้ก็จะช่วยดักจับเชื้อโรคได้ในระดับนึง แต่เมื่อไรก็ตามที่เชื้อโรคหลุดรอดจากระบบภูมิคุ้มกันประเภทนี้ ร่างกายก็จะมีการใช้ภูมิคุ้มกันจำเพาะ  ระบบภูมิคุ้มกันจำเพาะ (Adaptive (acquired) immunity) ภูมิคุ้มกันจำเพาะเป็นภูมิคุ้มกันที่ร่างกายได้รับมา เช่น การได้รับวัคซีน หรือร่างกายได้รับเชื้อโรคนั้นมา เมื่อร่างกายเคยได้รับเชื้อโรคใดๆ ก็ตามเข้ามา ร่างกายจะสร้างแอนติบอดี้ขึ้นมาสำหรับเชื้อโรคในแต่ละชนิด บางครั้งเรียกว่า หน่วยความจำภูมิคุ้มกัน เนื่องจากเมื่อร่างกายเจอเชื้อโรคตัวเดิมที่เคยเข้ามาในร่างกาย ร่างกายจะรู้วิธีในการกำจัดเชื้อโรคนั้น นอกจากนี้การออกกำลังกายหรือการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ยังช่วยสร้างแอนติบอดีได้อีกด้วย  ระบบภูมิคุ้มกันที่ได้รับมา (Passive immunity) เป็นภูมิคุ้มกันที่ร่างกายได้รับมาจากแหล่งอื่น แต่จะไม่คงอยู่ตลอดไป เช่น การที่ทารกได้รับแอนติบอดี้ จากแม่ผ่านทางสายรกในขณะที่อยู่ครรภ์ หรือการได้รับนมแม่หลังคลอด ซึ่งภูมิคุ้มกันนี้จะช่วยปกป้องทารกจากการติดเชื้อ ต่างๆ ในช่วงปีแรกๆ ของการเป็นเด็ก  ระบบภูมิคุ้มกันที่ได้รับจากแอนติเจน (Immunizations) คือการนำแอนติเจน หรือเชื้อโรคที่ทำให้เชื้ออ่อนแอลง เข้าสู่ร่างกายเพื่อให้ร่างกายสร้างแอนติบอดี้เพื่อทำลายเชื้อโรคนั้นๆ โดยที่ไม่ทำอันตรายต่อร่างกาย  ระบบภูมิคุ้มกัน กับการติดเชื้อโควิด-19 ทำงานอย่างไร ?  ไวรัสโควิด-19 เป็นไวรัสที่จะแพร่กระจายไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย [...]

เบต้า กลูแคน (Beta Glucan) สารอาหารมหัศจรรย์ ด้วยคุณประโยชน์ครบครัน ทั้งปกป้อง ดูแลสุขภาพ ที่สำคัญคอยกำจัดสิ่งแปลกปลอม เชื้อโรค และไวรัสที่จะมาทำร้ายสุขภาพของเรา ว่าแต่เบต้า กลูแคนที่เราได้เห็นกันตามผลิตภัณฑ์ต่างๆ นั้น คืออะไร...  เบต้า กลูแคน  คือ สารอาหารประเภทแป้ง ที่พบมากในเห็ดไมตาเกะ ซึ่งมีคุณสมบัติมหัศจรรย์ที่สามารถกระตุ้นภูมิต้านทานของร่างกายใช้ป้องกันโรคติดเชื้อจากจุลชีพต่างๆ ทั้งยังมีคุณสมบัติอื่นๆ ที่สำคัญคือ ลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดทั้งยังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)  และประโยชน์ที่เหนือกว่าสารอาหารอื่น คือสรรพคุณในการป้องกันและรักษาโรคมะเร็ง เพราะถ้าร่างกายได้รับเบต้า กลูแคน เม็ดเลือดขาวขนาดใหญ่ที่ชื่อ แมคโครฟาจ  (Macrophage) จะถูกกระตุ้นให้มีความสามารถในการสังเกตเห็นเชื้อมะเร็งว่าเป็นผู้บุกรุกและจะเข้าไปทำลายได้อย่างมีประสิทธิภาพภาพ  เบต้า กลูแคน (Beta Glucan) คือสารอาหารที่ออกฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิต้านทานของร่างกาย จึงมักใช้ป้องกันการติดเชื้อจากจุลชีพต่าง ๆ ทั้งยังมีคุณสมบัติอื่น ๆ เช่น ช่วยดูแลระดับไขมันคอเลสเตอรอล (เพราะเป็นใยอาหารชนิดไม่ละลายน้ำ (Insolubie Fiber) ซึ่งมีสรรพคุณจับไขมันในทางเดินอาหาร) หรือใช้เป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ที่ดีอีกตัวหนึ่ง  แต่ประโยชน์ที่เด่นกว่ากว่าสารอาหารอื่น ๆ คือ ช่วยในการป้องกันโรคมะเร็ง เพราะงานวิจัยพบว่า เบต้ากลูแคน สามารถกระตุ้นเม็ดเลือดขาวขนาดใหญ่ที่คอยกัดกินสิ่งแปลกปลอมในร่างกาย (Macrophage) ให้ออกมาทำงานได้ดีมากยิ่งขึ้น เพราะเม็ดเลือดขาวชนิดนี้จะถูกโปรแกรมจากร่างกายให้มีความสามารถสังเกตเชื้อมะเร็งในร่างกายและเข้าทำลายได้ทันทีที่เจอ ซึ่งเบต้ากลูแคนที่แนะนำคือ ชนิด เบต้า 1, 3/1 ,6 กลูแคน (Beta 1,3/1,6 Glucan) Beta 1, 3/1, 6 Glucan นั้นจัดเป็นกลุ่มย่อยของเบต้ากลูแคน โดยสกัดจากผนังเซลล์ของยีสต์ที่ชื่อ Saccharomyces cerevisiae ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ให้การยอมรับถึงประสิทธิภาพที่มากกว่าเบต้ากลูแคนที่สกัดจากข้าวโอ๊ต ซึ่งเป็นชนิด Beta 1/4 Glucan  “เบต้า กลูแคน กระตุ้นไขกระดูกให้สร้างเม็ดโลหิตขาวเพิ่มขึ้น”  กลไกการทำงานของเบต้า กลูแคนในการกระตุ้นภูมิต้านทานร่างกายนั้น อธิบายได้ว่า เมื่อทานเข้าไปจะกระตุ้นเม็ดเลือดขาวด่านแรก ที่ชื่อ Neutrophil กับเม็ดเลือดขาวขนาดใหญ่ ที่ชื่อ Macrophage เพื่อให้ร่างกายตอบโต้ผู้บุกรุกได้อย่างสมบูรณ์ [...]